आगाशी आणि वसईची प्रसिद्ध सुकेळी

 

#सुकेळी #sukeli #gobananas 🌿🍌❤️
आगाशी आणि वसईची प्रसिद्ध सुकेळी

सुकामेव्यांचे फोटो काढत असताना अचानक माझ्याकडे ह्यावेळी उपलब्ध असलेल्या 'सुकेळी' ह्या आमच्या पट्ट्यात तयार होणा-या विशिष्ट अशा केळीच्या सुकामेव्याकडे लक्ष गेले. काजू, बदाम, मनुका, अक्रोडबरोबर एका भागात सुकेळीचे तुकडे ठेऊन सहजच फोटो काढले. इतर सुकामेव्याप्रमाणेच सुकेळी ही सूकामेव्यात गणली जाऊन लवकरच प्रसिद्ध व्हावी असे मनोमन वाटले.🌿❤️

केळी तशी पाहिली तर वाडवळांच्या आणि बहुतेकांच्या अगदी स्वयंपाकघरातील तसेच खाद्यसंस्कृतीचा महत्वाचा घटक. वेलची, आंबट वेलची, भुराकेळी, भुरकेळी, भाजीची केळी, मद्रासी केळी, लाल केळी, राजेळी केळी अशा अनेक जातींची केळींची लागवड वाड्यांमधे केलेली असते आणि वातावरण व जमिन अनुकूल असल्याने दर्जेदार लोंगरानी झाड लगडून उत्पादनही भरघोस मिळते. सोमवंशी क्षत्रिय म्हणजेच वाडवळांमधे काही ठिकाणी एक प्रथा आहे, लग्नानंतर मुलगी जेव्हा सासरहून एक दिवस माहेरी येऊन‌ पुजेनंतर पुन्हा सासरी जाते तेव्हा तिच्यासोबत 'पाचपरतवणी' म्हणून टोपली भरून‌ पिकलेली तयार दर्जेदार केळी देखील पाठवली जातात. माझ्या लग्नानंतर, मोठ्या सुरेख विणलेल्या टोपलीत केळीची पाने लावून, खास मामाकडून‌ मागवलेल्या लाल केळ्यांचे फणे, ताजी लोंगरावरची अस्सल वेलची केळी आणि उत्तम भली मोठी राजेळी केळीचे घड आणि वरून परत केळीची पाने असे सर्व सुंदर रचून पाठवले होते. इकडेही हे पाहून सर्वांनाच मजा आली आणि चविष्ट केळी आवडीने खाल्ली गेली. राजेळी केळ्याची आगळीवेगळी चव सर्वांनाच भावली होती. राजेळी केळी आधीपासून माहिती असूनही त्या बाबतची उत्सुकता सुकेळी मुळे जास्तच असायची.❤️

विरार स्टेशनला पश्चिमेला असलेल्या फळविक्रेतांकडे, खास करून केळी विकणा-या विक्रेतांकडे राजेळी जातीच्या केळ्यांपासून बनलेली ही सुकेळी हमखास मिळतात. केळ्याच्या झाडांच्या सुकलेल्या जाडसर सालींच्या वेष्टनामधे ही ३-४ अख्खी सुकलेली केळी गोलाकार बांधलेली असतात. हे आवरण देखील आकर्षक दिसते. आगाशी, वसई भागांत मुख्यत: वाडवळ आणि अर्थातच अनेक समाजातील लोक पारंपारिक पध्दतीने सुकेळी बनवतात. आत्ताच काही दिवसांपूर्वी आगाशीतील श्री. अभय म्हात्रे ह्यांचा सुकेळ्याबाबत व्यवस्थित माहिती आवडीने देतानाचा एक व्हिडिओ पाहण्यात आला होता. ते पारंपारिक शास्त्रशुध्द पध्दत वापरून राजेळी केळ्यापासून सुकेळी बनवतात. राजेळी केळी आकाराने मोठाली असतात. माझ्याकडचा हा फार जुना फोटो आहे जो मी देत आहे. खोबरे भरली राजेळी केळी हा अनेकांचा आवडता पदार्थ... तसेच गणपतीत बहुतेकांकडे राजेळीचे घड मांडलेले असत आणि विसर्जनानंतर प्रसाद म्हणून राजेळी केळ्याच्या सालासकट गोलाकार तुकडे करून खायला सर्वांना  फार आवडत असे.

कल्पेश म्हात्रे दादाने सुकेळी प्रक्रियेतील काही फोटो देखील पाठवले आहेत. ते पोस्ट मधे दिले आहेत. कल्पेश म्हात्रे सुध्दा ह्या सुकेळी प्रक्रियेत सक्रिय आहेत.

केळी हे पिकल्यानंतर अगदी पटकन नाशिवंत होणारे फळ... त्यामुळे ते वाया न घालवता व त्याला सुकामेव्याप्रमाणे सुकवून त्याचे गुणधर्म अबाधित ठेवणे हे जमण्यासारखे आहे लक्षात आल्याने ते सुकवून विक्री करणे गरजेचे वाटले आणि सुकेळीचा उगम झाला. श्री. अभय म्हात्रे यांनी दिलेल्या माहितीनुसार ही राजेळी केळी पुर्ण पिकल्यानंतर त्याची साल काढून टाकतात आणि तळहातावर केळी गोलगोल हलका दाब देऊन फिरवली जातात. नंतर या केळ्यांना योग्य उन्हात पाच ते सहा दिवस कारवीच्या मांडवावर सुकवण्याच्या प्रक्रियेकरता ठेवले जाते. केळ्यातून स्त्रवणारा मधासारखा स्त्राव आणि पाणी ह्यातील पाण्याचे उन्हात बाष्पीभवन होते.‌ अणि उरलेल्या मधातच केळ्याला सुकवले जाऊन त्याचे मुलभुत गुणधर्म त्यातच राहतात. योग्य पध्दतीने सुकवलेले केळे हे सुका मेव्यासारखे खाता येते. पिशवीत व्यवस्थित बांधून ते महिना-दिड महिना बाहेर तर फ्रिजमधे ७-८ महिने राहू शकते. श्री. अभय म्हात्रे ह्यांचे व्हिडिओ comment मधे पण पोस्ट केला आहे. 

Here is YouTube link for reference:

https://m.youtube.com/watch?feature=youtu.be&v=eMNcS-ol86w

#सुकेळी #banana #dried_banana #sukeli #vasai #virar #agashi #bananadryfruits #dryfruits