Friday, December 31, 2021

कोंबडी-वडे-सोलकढी ❤️🌿

 #कोंबडी-वडे-सोलकढी ❤️🌿

चमचमीत, सोपा आणि सगळ्यांचा आवडता बेत: कोंबडी-वडे-सोलकढी! आई नेहमीच हे वडे चिकन बनवता बनवता आचिर्णेच्या आज्जीची आठवण काढून त्याकाळी कोंबडी-वडे बनवायला कांदा-खोबरे वाटण आणि अख्खे मसाले आज्जी कशी एकटी पाट्या- वरवंट्यावर बारीक वाटत असे, वडे कसे खमंग करत असे हे मलाही सांगत असते. कोंबडी रस्सा किंवा वडा-सागोती देखील म्हणतात ह्याला. आईच्या हातचा हा मेन्यु पण आम्हा सर्वांचा आवडता. पाहूया पाककृती लगेचच...

कोकणी कोंबडी-वडे-सोलकढी

वडे:

मधे छिद्र असलेले वडे बहुधा आमच्याकडे केले जातात पण ह्यावेळी पुरीसारखे गोड वडे बनवले होते.

१. एक किलो जाडसर तांदूळ

२. एक वाटी उडीद डाळ

३. अर्धी वाटी चणा डाळ

४. दोन चमचे धणे भाजून

५. पाऊण चमचा मेथी भाजून


वरील सारे साहित्य हलकेच भाजून, थंड झाल्यावर एकत्र करून दळून आणावे. वड्यासाठी पीठ भागवताना, आई त्यात मीठ, हळद, अगदी थोडासा गुळ आणि बारीक चिरलेला कांदा घालते आणि कोमटसर पाणी घालून चांगले मळून घेते. थोडा वेळ उमलू दिले कि वडे थापून तळायचे! छान केशरी-ब्राऊन वडे तयार होतात. हळद नाही टाकली तरी चालते. 


--------------------------------------------------------------


कोंबडी रस्सा/ चिकन रस्सा


आता कोकणी चिकन रस्सा कसा बनवतात आमच्याकडे त्याची पाककृती....

साहित्य लागेल:

१. बारीक चिरलेला एक कांदा

२. दोन ते तीन चमचे रोजच्या वापराचा मालवणी मसाला (मध्यम तिखट आणि मध्यम रंग)

३. गावठी कोंबडी साधारण एक किलो

४. कोथिंबीर (ऐच्छिक)

५. सेलम हळद पावडर

६. मीठ

७. आले लसूण पेस्ट

८. लसूण पाकळ्या ७-८ नग

९. तेल

१०. एक चमचा तीळ+ एक चमचा खसखस भाजून, थंड करून  त्यांची पेस्ट

११. दोन हिरवी वेलची, एक मसाला वेलची, तीन-चार तमालपत्र, एक बादियान, दालचिनीचे दोन तुकडे, दोन लवंगा, सात-आठ काळेमिरे हे कढईत भाजून, थंड करून, अगदी बारीक पावडर करा.

१२. पाऊण वाटी कांदा-खोबरे वाटण मिक्सरमध्ये अगदी बारीक करून

(कांदा-खोबरे वाटण: 

दोन कांदे उभे चिरून घ्या. आणि तेवढेच ओल्या‌ नारळाचे खवलेले खोबरे घ्या. तेलामधे कांदा अगदी मऊसर होईपर्यंत तळून घ्या आणि मग खोबरे टाका. आणि मिक्स करून घ्या. न करपवता पण चांगले खरपूस भाजून घ्या. थोडेसे सुके खोबरे देखील घाला. परतून घ्या. थंड झाल्यावर त्यात थोडेसे पाणी घालून मिक्सरला लावून अगदी बारीक पेस्ट करा. किंवा घाई असल्यास गॅसवर कांदा आणि सुक्या खोब-याची वाटी भाजून मग वाटण करू शकता.)


आता सुरूवात करूया मस्त कोकणी वडे चिकन बनवायला:

१. गावठी कोंबडीचे चिकन स्वच्छ धुवून त्याला मीठ, आलेलसूण पेस्ट आणि हळद लावून झाकून ठेवा.

२. एका कढईत तेल गरम करा. लसूण पाकळ्या परतून घ्या. या पाकळ्या कांदा-खोबरे वाटणासोबत मिक्सरमधे बारीक करा.

३. त्याच कढईतल्या तेलात बारीक चिरलेला कांदा टाकून परतून घ्या. गुलाबीसर छटेचा कांदा झाला कि अख्ख्या मसाल्याची बारीक केलेली पावडर दीड चमचा, तीळ आणि खसखस पेस्ट आणि रोजच्या वापराचा मसाला टाकून छान परतून घ्या. मसाल्याला तेल सुटू लागले की मग मुरवत ठेवलेले चिकन टाकून मोठ्या आचेवर मस्त परता. आच मंद करा.

४.  झाकणावर पाणी ठेवून चिकन शिजू द्या. झाकणावरचे पाणी गरम झाले की तेच थोडे थोडे चिकनमधे घालायचे.

साधारण १५-२० मिनिटे मंद आचेवर चिकन शिजू द्या. चिकनच्या अंगच्या पाण्यामधेच शिजत राहते.

५. कांदा-खोबरे वाटण आणि तेलात परतलेल्या लसूण पाकळ्या मिक्सरमध्ये फिरवून थोडे पाणी टाकून अगदी बारीक करून घ्या. हे वाटण चिकनमधे ओतून, हळूहळू परतत एकजीव करा. 

६. झाकणावर चे गरम पाणी चिकनमधे ओता. सगळे ढवळून परत झाकणावर वाफेसाठी पाणी ठेऊन चांगले शिजू द्या. 


बारीक चिरलेली कोथिंबीर भुरभुरावी. झाले तय्यार घरगुती चविष्ट चिकन... वड्यासोबत खायला उत्तम लागते.


--------------------------------------------------------------


- सोलकढी:

कोकम म्हणजेच आमसुलाची सोलकढी

ही सोलकढी म्हणजे अगदी soulकढी वाटते मला.... ❤️

अगदी आवडीने आणि आवर्जून परत एकदा प्याली जाणारी ही कोकमाची सोलकढी आमच्याकडे मांसाहारी स्वयंपाकादिवशी केली जाते. गुलाबी-पांढरट रंगाची जी-याच्या तडक्याची सोलकढी अगदी भाव खाऊन जाते. सोलकढीची आईची पध्दत सांगते. तशी ही सोलकढी कोकणी खासियत पण आम्ही जेव्हा मटण चिकन बनवतो तेव्हा पाचक म्हणून सोलकढी असतेच. 

आपल्याला‌ लागणार आहे:

१. ताजे खवलेले एका नारळाचे खोबरे

२. एक मिरची

३. चार-पाच लसूण पाकळ्या

४. आल्याचा छोटासा तुकडा

५. मीठ

६. चिमुटभर साखर

७. ५-६ कोकम/ आमसुले

८. कोथिंबीर

९. जीरे

१०. तुप


सोलकढी बनवूया चला: 

१. आमसुले म्हणजेच कोकमं पाण्यात १ तास भिजत ठेवा. आणि कोकमाचे पाणी पिळून घेऊन कोकम टाकून द्या.

२. मिक्सरमधून ताजे खवलेले नारळाचे खोबरे, जीरे, लसूण पाकळ्या, आले तुकडा,‌ मिरच्या, साखर, मीठ आणि थोडे पाणी घालून फिरवून अगदी बारीक वाटून घ्या. 

३. बारीक वाटलेल्या मिश्रणात कोकमाचा रस घालून एकजीव मिसळा आणि सर्व गाळून घ्या. 

४. तुप गरम करा. त्यात जीरे फोडणीला टाका.‌आणि ही फोडणी मिश्रणावर टाका आणि ढवळा. बारीक चिरलेली कोथिंबीर भुरभुरावी.

चविष्ट अशी कोकमाची सोलकढी तय्यार! 🌿🙂 ही सोलकढी उत्तम पाचक ही आहे.

गरमागरम भात किंवा जीरा राईस, कोंबडी-वडे, दही-कांदा आणि सोलकढी! जमून येणारा बेत! ❤️🌿


- Food Memories Marinated with Love ♥️🌿🙏 by, स्नेहा चौधरी- इंदूलकर

अशाच वेगवेगळ्या पदार्थांच्या पाककृती आणि निरनिराळ्या मसाल्यांच्या माहितीसाठी खालील लिंकला 'Like' करा.

https://www.facebook.com/themasalabazaarstore/

आणि आमच्या Official Website ला नक्की भेट द्या.

www.themasalabazaar.com


#chicken #gavathi_chicken #kokani_chicken #kombadi_vade #soulkadhi #सोलकढी #सागुती #सागोती












Tuesday, December 14, 2021

#पुडला #ओल्या_लसणाच्या_पाती #लाल_राता_भात #काळा_भात 🧄🐠🐟🎣🌾🍚🍛

 #पुडला #ओल्या_लसणाच्या_पाती #लाल_राता_भात #काळा_भात 🧄🐠🐟🎣🌾🍚🍛

बाजारामधे सध्या ताजी ओल्या लसुणाची पाती बाजारात दाखल झालेय. ओली पाती, कोथिंबीर आणि आल्याची पेस्ट, हळद-मिरची पावडर, लिंबू रस असे सगळे लावून अर्धा तास पापलेट मुरवत ठेवला. उभ्या आडव्या खाचांमधे पातीचा लसूण खोवला आणि तळताना हलकासा रवा भुरभुरवला. ब-यापैकी जास्तीच्याच तेलात तळला. ओल्या लसणाच्या चेचलेल्या पातीची सुरेख चव आली होती.

एडवणला मस्त हलकी थंडीही पडतेय आता आणि दुपारच्या जेवणात लाल राता भात, काळा भात आणि स्थानिक भात सोबतीला बोंबलाचे वाडवळी पध्दतीचे झणझणीत कालवण आणि हा तळलेला ताजा पापलेट भन्नाट लागला.

केळीच्या पानातील वाफवलेला पुडला:

लाल राता तांदूळ, काळा तांदूळ यांचे बरेच वेगवेगळे प्रकार असतात. हा लाल राता भात/ देवभात किंवा गोडुस चवीचा थोडा चिकटसर असा काळा भात खायला चव विकसित व्हावी लागते, असे माझे वैयक्तिक मत आहे. दोन्ही भात बनवताना तांदूळ स्वच्छ धुवून अर्धा तास भिजत ठेवावे लागतात. मग पाण्यात जरासे मीठ घालून, रोजच्या भाताला घेतात त्यापेक्षा ३-४ शिट्या जास्त घेतल्या की भात शिजतो. भांड्यात शिजवणार असाल तरी नेहमीपेक्षा अर्थातच जास्त वेळ लागतो. लाल राता भात मोकळा मोकळा होतो तर काळा भात जरा चिकटसर... सुरवातीला नाही तर या वेगळ्या अशा चवीची जरा सवय झाली की मगच मजा वाटते खायला.‌

आम्ही भाऊ बहिण जमलो होतो त्यामुळे स्वयंपाकघरात experiment  करण्यास मैदान मोकळे होते. मम्मीने मुख्य जेवण बनवले होतेच आणि मलासुद्धा आवडीने मोठाले मासे आणून दिले होते. म्हणून वरील मेन्युसोबतच 'पात्रा नी मच्छी' हा पारसी प्रकार आणि केळीच्या पानातील ह्या तीन प्रकारच्या भातांचा पुडला बनवला होता. साधारण कृती खालील प्रमाणे: 

१. तीन प्रकारचे भात तयार होते. मीठ टाकलेले होते. त्यात थोडेसा लिंबू रस पिळून मिसळून घेतला. सगळे वेगवेगळ्या भांड्यातच राहू द्यायचे.

२. चार-पाच कांद्याच्या पाकळ्या, न सोललेले चार-पाच अख्ख्या लसूणाच्या पाकळ्या मोकळ्या करून, ओल्या लसणाची बारीक चिरलेली पाती, चार हिरव्या मिरच्या उभ्या चिरून, आठ-दहा कोलंब्या डोके साफ करून आणि धागा काढून, गाजराचे उभे तुकडे, टाॅमेटोचे उभे तुकडे हे सर्व जिन्नस पॅनमधे तेलावर काळेमिरे टाकून टाॅस करून घेतले. मीठ आणि मिरची पावडर भुरभुरली. थोडा लिंबूरस आणि आलेलसूण वाटण पण लावले. मोठ्या आचेवर पंधरा ते वीस मिनिटे न करपवता परतले. 

३. मुठभर ताजे खवलेले खोबरे, चार मिरची, थोडी लसूण पाती, इंच आले, मुठभर कोथिंबीर, अर्ध्या लिंबाचा रस, सात-आठ काळेमिरे, एक लवंग, मीठ यांची चटणी तयार ठेवा.

४. केळीच्या मोठाल्या पानाला तेलाचा हात लावून घेतला. भेळ खायला कागदाचा द्रोण बनवतो तसा केळीच्या पानाचा द्रोण बनवला. खोलगट भांड्यात उभा केला. आणि अगदी खालच्या टोकाला कांद्याच्या मोठ्या पाकळ्या टाकल्या. मग थोडा सफेद भात, त्यावर बारीक चिरलेली लसूण पाती आणि कोलंबीचे टाॅस केलेले मिश्रण, मग परत कांदा, त्यावर लाल राता भात आणि कोलंबीचे टाॅस केलेले मिश्रण, परत काळा भात आणि कोलंबीचे टाॅस केलेले मिश्रण असे सर्व थर लावले. मधे मधे आपण बनवलेली हिरवी चटणी आणि एक कैरी मिळालेले त्याचे तुकडे टाकले. आणि केळीच्या पानाचे तोंड बांधून घेतले. हा पुर्ण पुडला अर्धा तास वाफवून घेतला. उघडला तेव्हा मिश्र छान अरोमा स्वयंपाकघरात दरवळला. शक्य असल्यास हळदीची पाने वापरली तर अजून छान चव आणि सुगंधीत लागते हे. खोलल्यावर दिसणारे थरही रंगबिरंगी मोहक... ह्यात वाफवले गेलेले कोलंबी, लसूण, गाजर तर अप्रतिम लागते. कधीतरी नक्की हे करून पहा.

वाढताना सर्व मिक्स करून सर्व्ह करा. वेगळ्या चवीचे चांगले लागते.

 'पात्रा नी मच्छी' तर बनवायला अजून सोपी, पण पुढच्या वेळी पाककृती देते.

Reel Links:

1. For pudla:

https://www.facebook.com/sneha.a.chaudhari/videos/206696854991658/?fs=e&s=cl


2. For pomphret:

https://www.facebook.com/sneha.a.chaudhari/videos/605129390751387/?fs=e&s=cl














#kitchen #spice #एडवण #edwan #blackrice #red_rata_rice #food #pomphret 

- Food Memories Marinated with Love ♥️🌿🙏 by, स्नेहा चौधरी- इंदूलकर



Wednesday, December 8, 2021

#मशरूम_सुप #अळिंबी_सुप

 #मशरूम_सुप #अळिंबी_सुप #herbs_tossed_mushrooms

#mushroom ♥️💁🌿🍄🧄🌶️

माझ्या आवडत्या पदार्थांमध्ये अळंबी म्हणजेच मशरूमस् अगदी पहिल्या क्रमांकावर आहेत. तंदूरी मशरूम, स्टफ्ड मशरूम, Tossed मशरूम, मशरूम चे भाताचे प्रकार असे सगळेच मस्त लागते. आणि त्याबरोबरच मशरूमचे लसूण तडका मारलेले क्रिमी सुप तर आमच्या कुटुंबातील बहूतेकांचे आवडते... कारण लागतेही भन्नाट चविष्ट. माझ्या अनेक मित्र-मैत्रिणींनाही ह्या घरगुती आणि सोप्या सुपाने भुरळ घातली आणि रेसिपी शेअर करण्यास अनेकांनी‌ सांगितले. शेवटी आज रेसिपी लिहीलिच. माझ्याबरोबरच बाबा, सुप्रिया, रोहीत, मम्मी आणि आईलादेखील हे सुप आवडत असल्याने आणि बटण मशरूम आजकल सहज उपलब्ध असल्याने आम्ही हे वरचेवर बनवतो. 👩‍🌾👩‍🍳🧉🍵

फोटोमधे फुललेले जे अळिंबी आहेत ते पुर्वी आमच्याकडच्या गावरान बायका विशेषत: आदिवासी बायका पावसाळ्यात हे गावठी मशरूम वाट्यावर विकायला यायच्या. आताही आणतात पण कमी प्रमाणात. फुललेल्या पेक्षा कळी स्वरूपात असलेले अळिंबी जास्त चांगले. मुक्या अळिंबी. शेतामधे बांधावर किंवा एखाद्या झाडाच्या थोड्याशा ओलसर खोडावर उगवतात ही. साफ करून याची फक्त आले-लसूण पेस्ट, काळे मिरे आणि मीठ वापरून मटणासारख्या चवीची पौष्टिक भाजी बनवली जायची. आदिवासींना नैसर्गिक वनस्पती आणि औषधी गुणधर्माची योग्य माहिती असतेच ना... गावाकडे 'कुत्र्याची छत्री' म्हणून हिणवले जाणारे हे अळिंबी म्हणजे अगॅंरीकस प्रवर्गातील  खाण्यासाठी योग्य असा बुरशीचा प्रकार आहे.  या बुरशीची पूर्ण वाढ झाल्यानंतर यास फळं येतात, त्या फळांस अळीम्बी  किंवा भूछत्र असे म्हणतात. अळंबीचे म्हणजेच मशरूम चे निसर्गात अनेक  प्रकार आढळून येतात. आपल्याकडे विशेषतः बटण मशरूम शहरी बाजारातही सहज मिळते. आजकल माॅलस् मधे 'wild mushrooms' म्हणून अनेक exotic प्रकारही उपलब्ध असतात. गावच्या बाजूला आदिवासी पावसाळ्यात विकायला घेऊन येतात.


लहान असताना बाबांनी महेंद्र म्हणून एका माणसाला, आमच्या वाडीमधे मशरूमची शेती करायला जागा आणि प्रोत्साहन दिले होते. तो हौशी नव-उद्योजक होता. त्यावेळी आमच्याकडे मशरूम जास्त प्रसिद्ध नव्हते, ठराविक हाॅटेल आणि वर्ग ते विकत घेत. त्यात अळिंबी शाकाहारी कि मांसाहारी हा वाद कायमच..... असो! तर काड पध्दतीने विशिष्ट Jute च्या गोण्यांमधे खास पध्दतीने ह्याची लागवड होई आणि मग लवकरच तयार अळंबी गोण्यांतून डोकावत. अळंबी अत्यंत नाजूक, नाशिवंत घटक त्यामुळे लगेच काढुन पॅकिंगमध्ये बाजारात पाठवले जात. अगदी ताजे काढलेले बटण मशरूम टोपलीतून घरात. :) आणि मम्मी बनवत असे लगेचच भाजी...मटणाच्या चवीची. ती चवच न्यारी. मशरूमच्या प्रेमात तेव्हापासूनच.... 🍄♥️💁🌿 हळूहळू सुप शिकले. सुप्रियाही हे मशरूमचे उत्तम सुप बनवते. 😋

तर मग आज हा अळंबी म्हणजेच मशरूम चा सुप हा प्रकार पाहूया. तुम्हाला मशरूम आवडत असतील तर खुप आवडेल हा प्रकार. करून पहा आणि आम्हाला पण कळवा. 😀🥘

साहित्य पाहूया काय काय हवे:

बटण मशरूमस् १५-१६ नग

अर्धा कांदा

लसूण पाकळी किंवा लसूण पात ८-१० नग

दुध एक वाटी (साय असलेले)

पाणी दोन पाणी

काळे मिरे १५-१६ नग

मीठ चवीनुसार

साखर चिमुटभर

दोन चिमुटभर ओरीगानो आणि चिली फ्लेक्स्

अमुल बटर 

तेल

चला चमचमीत आणि क्रिमी गरमागरम मशरूम सुप कसे बनवायचे ते पाहुया...

१. बटण मशरूम्स् व्यवस्थित स्वच्छ धुवून घ्या. आणि चिरून घ्या.🍄

२. पॅन गरम करून थोडेसे तेल (बटर जळू नये म्हणून) आणि बटर टाकून गरम होऊ द्या. लगेचच काळेमिरे, कांदा आणि मशरूम पॅनमधे टाकून छान सोनेरीसर होईपर्यंत परता. 

३. मीठ आणि साखर टाकून अजून थोडा वेळ परता आणि लगेच जाडसर साय असलेले दुध टाकून पाच मिनिटे नीट ढवळा आणि मिश्रण थंड होऊ द्या. थंड झाल्यावर मिक्सरमधून बारीक करून घ्या. (सुप जास्त तिखट नको असेल तर काळे मिरे बाहेर काढून मग मिश्रण बारीक करा.)

तसेच सहा-सात मशरूम चे तुकडे नंतर सर्व्ह करण्यासाठी बाजूला ठेवावे.

४. परत पॅन गरम करून त्यामधे बटर विरघळवा. त्यात बारीक

कापलेला लसूण किंवा लसणाची बारीक कापलेली पात टाका. आम्हाला तिखट आवडते म्हणून आम्ही बारीक कापलेली, कमी तिखट मिरचीदेखील तडक्यात आवर्जून टाकतो. लसूण मस्त चुरचुरीत झाला (करपवू नका.) कि लगेच बारीक केलेले मिश्रण ओतावे आणि ढवळावे. पाणी टाकावे. आणि परतून एक-दोन उकळ्या येऊ द्याव्या.

५. आता सर्व्ह करा मस्तपैकी आणि आधीच परतून ठेवलेल्या मशरूम चे तीन चार तुकडे टाका. आणि वरून ओरीगानो आणि चिली फ्लेक्स टाकावे. 

६. आवडत असल्यास तुम्ही बारीक चिरलेल्या लसूणाला बटरमधे परतून वरून तडका देऊ शकता. 🧄🌶️

७. अगदी चार थेंब लिंबू रस (आपण दुध वापरत असल्याने आधीच लिंबू रस टाकल्यास सुप फाटू शकते. म्हणून आवडत असल्यास सुप सर्व्ह झाल्यावर हलकेच पिळा! Citrus lover असतील तर भारी आवडेल तुम्हाला.) 🍋🌶️

उन्हाळ्यापेक्षा पावसाळा आणि थंडीत, मस्तपैकी गार्लिक ब्रेडसोबत सुप बोलमधे मशरूमचे दोन-तीन काप घालून, हर्ब्स पेरून मग सुप प्यायला भारीच वाटते. पातीचा कांदा असेल तर त्याचे थोडेसे तुकडे वरून गार्निश करू शकता. Mushroom lovers must try! :)

 • अजून हे करतानाच Herbs tossed Mushrooms पण तुम्ही बनवू शकता.

मशरूम उभे चिरून घ्यायचे. पॅन एकदम मोठ्या आचेवर ठेवायचा. बटर जळणार नाही ह्याची काळजी घेत ते पॅनमधे टाकले की लगेच चिरलेले मशरूम टाकायचे. आणि ओरिगानो, चिली फ्लेक्स, बेसिल, मीठ, चिमुटभर साखर, काळेमिरे पावडर, लिंबाचा थोडा रस हे टाकून मोठ्या आचेवरच पटापट ढवळत परतायचे. (मोठ्या आचेवरच कारण मशरूमला लगेच पाणी सुटते.) थोडासा गार्निशिंग साठी पातीचा कांदा टाकू शकता. फार छान लागते.

- Food Memories Marinated with Love ♥️🌿🙏 by, स्नेहा चौधरी- इंदूलकर

अशाच वेगवेगळ्या पदार्थांच्या पाककृती आणि निरनिराळ्या मसाल्यांच्या माहितीसाठी खालील लिंकला 'Like' करा.

https://www.facebook.com/themasalabazaarstore/


आणि आमच्या Official Website ला नक्की भेट द्या.

www.themasalabazaar.com

#soup #healthy #mushrooms #alimbi #mushroomsoup #food #food_preparation #foodpreparation #herbs























Monday, December 6, 2021

चिकन सुप for Soul! ❤️✨🌿

चिकन सुप for Soul! ❤️✨🌿

आजारपणानंतर कोणी जवळचे नातेवाईक, स्टीलचा उभा फिरकीचा डब्यामधे पिलुचा सुप घेऊन येणे फार जिव्हाळ्याचे समजले जाई. 'Chicken soup for soul' नावाची छोट्या छोट्या लघुकथांचा समावेश असलेली लोकप्रिय अशी पुस्तकांची एक सुरेख मालिका देखील आहे. जसे चिकन सुप तुम्हाला ताकद देते त्याचप्रमाणे ह्या पुस्तकातील सुरेख लघुकथा- गोष्टी मनाला उमेद देतात. म्हणून पाककृतींचा लवलेशही नसलेल्या ह्या पुस्तकाला चक्क चिकन सुपाचे नाव दिले आहे. खुप सुंदर कथा ह्यात आहेत आणि मराठीसकट अनेक भाषांमधे अनुवादित झाले आहे.

एडवणला असाच धोधो पाऊस असायचा, मस्त मस्त वाटायचे पडणा-या पावसाच्या आवाजात. उशिरा संध्याकाळी अंधार पडायला लागताच, स्वयंपाकघरातून चिकनच्या सुपची चाहूल लागायची. छोट्या छोट्या वाट्यांमधून मम्मी मस्त साजूक तुपाच्या तर्रीवाले वाफाळते सुप आणून हळूहळू फुंकर मारत पण गरम प्यायला सांगायची. कोव्हिडमधून बाहेर आल्यावर, भरपुर लसूण घातलेले चिकन सुप आणि काळेमिरे-मीठ-कोथिंबीर भुरभुरवलेली गावठी कोंबडीची उकडलेली अंडी असे मला दिले होते. कोव्हिडच्या आजारपणामुळे गेलेली तोंडाची चव नुकतीच परत येत होती त्यात हे सुप पिऊन खुप खुप बरे वाटले होते. Chicken munchow सुप इतके चमचमीत नसले तरी Soul-food नक्कीच आहे.

सामिष आहार पद्धती असलेल्या आमच्याकडे ऑपरेशन वैगरे झाले असता, हाडांची झीज व जखम लौकर भरावी, ताकदी यावी, प्रतिकारशक्ती वाढावी म्हणून पाया सुप, सर्दी कमी व्हावी म्हणून चिंबोरी रस, विशेषतः पावसाळा- थंडीत, शरीरात ऊब राहावी, प्रतिकारशक्ती टिकून राहावी म्हणून कोवळ्या चिकनचे सुप हे वरचेवर होत असते. कफाची बाधा झाली असेल तर कफ सुटायला देखील मदत होते हा माझा स्वत:चा देखील अनुभव आहे. दुपारी किंवा संध्याकाळी जेवणा अगोदर हे गरमागरम घोट-घोट पिणे महत्वाचे. आणि कोंबडी/ कोंबडा गावठी आणि कोवळा असावा.

हे चिकनचे सुप म्हणजे अत्यंत साध्या पद्धतीने बनवतात, मसाल्यांचा आणि इतर जिन्नसांचा खुप डामडौल अजिबात नसतोच. तरीही चवीला छान लागते. लहान मुले, वयस्कर व्यक्ती देखील पिऊ शकतात. हे सुप देखील घरोघरी वेगवेगळ्या पध्द्तीने केले जाते. मी आमची पध्द्त सांगते. हाडांचा भाग जास्त असलेले, शक्यतो कोवळ्या चिकनचे ताजे तुकडे महत्वाचे आहेत. हाडांचा रस उकळवताना निघाला पाहिजे. ते जास्त महत्त्वाचे ठरते.

काही जण उकडलेले चिकन मिक्सरला बारीक करून तो सुपसाठी वापरतात पण ते फार जड होते आणि दाट असल्यामुळे प्यायला सगळ्यांनाच आवडते असे नाही.

साहित्य पाहूया काय लागेल:
• पाव किलो हाडे जास्त असलेले चिकनचे बारीक केलेले तुकडे (बोनलेस वापरत नाहीत शक्यतो.)
• आलेलसूण- कोथिंबीर पेस्ट
• दालचिनी तुकडा
• तमालपत्र १-२
• काळेमिरे ६-७ (तुम्हाला कितपत तिखट लागते त्यानुसार)
• लवंग १
• जीरे अर्धा चमचा
• मीठ
• अर्ध्या लिंबूचा रस (मुळ पाककृती मधे वापर करत नाहीत)
• धणा जीरा पावडर
• अगदी नावाला गरम मसाला
• साजूक तूप
• बारीक चिरलेली कोथिंबीर
• बारीक चिरलेला लसूण
• हळद पावडर
• चिकनच्या अडिच पट गरम पाणी

कोणतेही सुप मंद आचेवर बराच वेळ शिजवणे आणि आटवणे महत्वाचे असते म्हणून शक्यतो लवकर बनवायला घेऊन तुम्ही मंद आचेवर शिजवू शकता. पण आज मी तुम्हाला दाखवतेय ते कुकरमधले लवकर होणारे सुप.

• तर चिकनचे तुकडे स्वच्छ धुवून घ्या. वरवंट्याने हाडांवर बारीक एखादी चीर पडेल इतपत फोडा. बारीक तुकडे पडता कामा नये. बारीक केलेले आले-लसूण-कोथिंबीर, मीठ, हळद पावडर सर्व चिकनला व्यवस्थित चोळून घ्या.

• गॅस वर कुकर गरम झाला की, त्यात साजूक तूप टाकावे. थोडे गरम झाले की जिरा, दालचिनी, काळेमिरे, तमालपत्र, लवंग टाकून परतावे. बारीक चिरलेला लसूण लालसर परतुन घ्यावा.

• लगेच मॅरिनेट केलेले चिकन टाकून पाच मिनिटे छान परतावे. धणाजीरा पावडर आणि अगदी नावाला गरम मसाला टाकून परतून घ्या. बारीक चिरलेली कोथिंबीर आणि जरासा लिंबाचा रस (नाही टाकला तरी चालतो) मिसळून चिकनच्या साधारण अडीच पण गरम पाणी त्यात ओता. एक उकळी आली कि कुकरला ५-६ शिट्या करून घ्या.

• वाफ गेल्यावर झाकण खोलून थोडी कोथिंबीर अजून मिसळा आणि १० मिनीटे रस उकळवून आटू द्या. सर्व्ह करताना अख्खे मसाले काढून टाका. एक-दोन तुकडे आणि रस्सा असे वाढा.

मुख्य म्हणजे गरमागरम प्यायला सांगा! ✨🌿❤️
.
.
.
.
.
- Food Memories Marinated with Love ♥️🌿🙏 by, स्नेहा चौधरी- इंदूलकर

#चिकनसुप #chicken_soup #immunity_booster #immumnity #food #food_preparation #vadval #वाडवळ #soups #flavours












संक्रांत स्पेशल गावरान मडक्यातली साग्रसंगीत उकड-हंडी

 #पारंपारिक_उकडहंडी 🥘🌮🍛🍲🌿♥️

थंडीची चाहूल लागली आणि कोनफळे, जांभळी कंद, पापडी, ताजा घेवडा बाजारात दिसूही लागले एव्हाना. परवाच रोजच्या भाजीवाल्या काकांनी जांभळे कंद आणि ताजी सुरती पापडी दाखवली. म्हटले पुढच्या आठवड्यात घेते नक्की काका... 

ही उकडहंडीची पोस्ट जूनी आहे पण पुढच्या महिन्यात मकरसंक्रांत आलीच म्हणून आज ही मकरसंक्रांत स्पेशल उकडहंडी ची पोस्ट टाकत आहे. आता सगळ्या ताज्या भाज्या सुरू झाल्यात म्हटल्यावर हृया डिसेंबर च्या महिन्यात कधीही बनवू शकाल तुम्ही देखील...

आमच्या भागात मस्त थंडी  पडली आहे आणि उकडहंडी ला लागणा-या वस्तू हळूहळू भाजीवालींच्या टोपलीत डोकावायला लागल्या आहेत. ही पोस्ट एकदा नजरेखालून गेली कि तुम्ही आठवणीने ह्यात लागणा-या भाज्या गोळा करून, जमवून ठेऊन, तयारीने सिझनची खास मस्त पारंपरिक उकडहंडी बनवू शकतील. :

#संक्रांत स्पेशल गावरान मडक्यातली साग्रसंगीत उकड-हंडी

संक्रांतीला आमच्या कडे एडवणला तीळगुळासोबतच उकडहंडी नावाचा प्रसिध्द पारंपारीक पदार्थ चेला जातो. "तिळगुळ घ्या गोड गोड बोला" असे बोलत तीळगुळासोबतच उकडहंडी भरलेली भांडींची देवाणघेवाण होई. आता हे सगळे कमी झालेय. माझे मावशाजी ज्यांना आम्ही भाई म्हणत असू ते न चुकता दरवर्षी आम्हा सगळ्यांना, त्यांच्या माहिमच्या वाडीतले कंद, कोनफळ आणि क्वचित उकडहंडी मोठ्या आवडीने आणून देत असत. मग त्याच कोनफळाला वापरून आम्ही उकडहंडी बनवत. हा पदार्थ गावी अनेकांनी एकत्र येऊन बनवण्यात मजा यायची. आणि सामानाची लिस्ट जरा वेगळी आणि भलीमोठी दिसली तरी बनवायला काही वेळ आणि विशेष स्किल्स् लागत नाहीत.

तर मग तीन- चार वर्षापुर्वी आमचे भाईमामा यांच्या पुढाकाराने आम्ही सगळ्यांनी मिळून मस्तपैकी गावरान उकडहंडी बनवली. थंडीत आमच्या एडवण मथाणेच्या बाजारात छान छान ताज्या आणि so called purely organic भाज्यांची वर्दळ असल्याने सामान आणि भाज्या जमवताना विशेष कष्ट नाही लागले.

उकड म्हणजे उकडलेले आणि हंडी म्हणजे मडक्यात बनवलेले म्हणून ह्या पदार्थांचे नाव #"उकडहंडी"!

सर्व काही आम्ही खास कॅमेरात टिपले आणि खवय्यांसाठी हा लेख खास लिहीण्याचा उद्देश म्हणजे पारंपारीक पदार्थाची ओळख निरंतन राहावी व अनेकांनी एकत्र येऊन ह्या पदार्थांचा आनंद व आस्वाद घ्यावा.


चला तर बघुया कशी बनवावी मडक्यातील गावरान उकडहंडी...

साहित्य:

2 मध्यम कांदे बारीक चिरून

2 बटाटे मोठ्या चौकोनी फोडी करून

2 राताळी मोठ्या चौकोनी फोडी करून

3-4 वांगी मोठ्या चौकोनी फोडी करून

एक वाटी सुरती पापडी

एक वाटी सोललेला हिरवा चणा

एका फ्लॉवरचे तुकडे

एक वाटी मोडलेली फरसबी आणि पापडी

एक वाटी भिजवलेले शेंगदाणे

एक वाटी कोनफळच्या मोठ्या चौकोनी फोडी करून

जांभळा कंद एक वाटी तुकडे

एक वाटी वालपापडी

एक वाटी अटकोल (नवलकोल) च्या फोडी

एक वाटी तरळे (हे तलावामधे मिळते)

पाच शेवग्याच्या शेंगाचे तुकडे

एक वाटी चिरलेला ऊळपात म्हणजे पातीच्या कांदा

आले-लसूण पेस्ट एक वाटी

चिरलेली कोथिंबीर एक वाटी

सोललेल्या ऊसाचे बारीक तुकडे अर्धी वाटी

खवलेले खोबरे दोन वाटी

शेंगदाण्याचे कुट दोन वाटी

कच्ची केळीचे कापा एक वाटी

मटार दाणे एक वाटी

मका अर्धा वाटी


मसाल्याचे साहित्य:

पांढरे तीळ (unpolished) एक वाटी

सेलम हळद पावडर पाव वाटी 

बेडगी मिरची पावडर अर्धी वाटी

काश्मिरी मिरची पावडर अर्धी वाटी

गोडा ब्राह्मणी मसाला अर्धी वाटी 

स्पेशल गरम मसाला अर्धी वाटी

स्पेशल घरगुती मसाला एक वाटी 

चटपटा चाट मसाला एक छोटा चमचा

मीठ चवीनुसार

साखर एखाद चमचा

गुळ एक वाटी

अर्धा लिटर तेल

चिंचेचे पाणी एक वाटी

हिंग एक चमचा

(नुसत्या हळद, मीठ, रोजचा मसाला, गरम मसाला हे टाकून देखील चांगली चविष्ट उकडहंडी तयार होते. येथे आपण थोडेसे गोडा मसाला किंवा चाट मसाला वापर चव अजूनच भन्नाट करण्यासाठी वापरले आहेत. तुम्ही ते टाळू शकता. पण मग इतर मसाला प्रमाण वाढवा.)

दोन मोठी जाड आवरणाची मातीची मडकी 

चार केळीची पाने

सागाची असतात तशी मोठी चार पाच पाने

केळीचे सुकलेल्या खोडाचे धागे

एक मोठे पातेले किंवा गंज

मडकी आतुन बाहेरून साफ धुवून सुकवत ठेवा. मधल्या बाजूला केळीचे पान आणि भेंडीची* पाने लावा. तेलाचा हात सर्व पानाला लावून ठेवा. सागाची किंवा इतर मोठी पाने आणि नाही मिळाली तर केळीची पाने आणि केळीचे सुकलेल्या खोडाचे धागे बांधण्यासाठी तयार ठेवा. तुसाचा ठिग पेटवून आग तयार करण्यासाठी सगळे साहित्य बाजूलाच ठेवा. 

एका मोठ्या पातेल्यामधे वर दिलेले सर्व भाज्या, साहित्य, मसाल्याचे पदार्थ मिसळा. मीठ, गुळ, साखर, लिंबाचा रस, चिंचेचे पाणी वैगरे टाका व व्यवस्थित पंधरा मिनिटं सगळे वरखाली करत मिक्स करा. मग तेल ओता आणि परत सारे वरखाली करा. हलकेच चव घेऊन मीठाचा व मसाल्याचा अंदाज घ्या. काही कमीजास्त हवे असल्यास तसे टाकून परत मिक्स करा. 

आतून केळीची पाने लावलेल्या तयार मडक्यांमधे हाताने दाबत दाबत तयार कच्ची भाजी अलगद भरा. वरून  थोडे तेल अजून टाका. परत मडक्याचे तोंड भेंडीच्या* पानांनी झाकून केळीच्या वाकांनी घट्ट बांधा. अशा पध्दतीने सर्व मडकी तयार करून घ्या. 

*भेंडीचा पाला/ पाने

भेंडीचा म्हणजे आपण जी नेहमी भेंडीची भाजी खातो त्याचा पाला नाही. तर आमच्या गावी एक प्रकारची बदामी आकाराची पाने असलेले झाड असते त्यालाही भेंडी संबोधतात. उकडहंडी बनवताना जेव्हा हे मुरवलेले पदार्थ मडक्यामधे वाफवायला ठेवतात तेव्हा मडक्यातून वाफ बाहेर जाऊ नये यासाठी त्याचं तोंड व्यवस्थित बंद करणं आवश्यक आहे. नाहीतर भाज्या कच्चा राहून संपूर्ण मेहनतीवर पाणी फिरतं. अशावेळी भेंडीच्या पानांनी मडके झाकले जाते आणि विस्तवात टाकून भाजले जाते.

आता तुस पेटवायला घ्या. आग चांगली पेटली की मग सगळी मडकी आगीमधे शिजण्यासाठी ठेवा. जवळ- जवळ एक दीड तासात मध्यम आगीवर मडक्यातली सगळी भाजी शिजून तयार होते. मग मडकी आगीतून काढून दहा पंधरा मिनिटे बाहेर ठेवा. आणि अलगद काळजीपूर्वक झाकण्यासाठी लावलेली पाने काढून टाका. हातावर वाफ येते म्हणून सावधता बाळगा.

एव्हाना मिश्र वास छानपैकी दरवळला असेलच... आणि वाफाळती उकडहंडीतील भाजीदेखिल सुरेख वाटत असेल.

ह्यात गुजराती पध्दतीचे बेसनाचे मुठीया पण छान लागतात. हा Twist आहे बरे का... पारंपरिक पद्धतीने केल्या जाणा-या उकडहंडी पाककृती मधे मुठिया टाकत नाहीत.

बेसनाचे मुठीये बनवण्यासाठी बेसन पीठ घ्या. थोडेसे मीठ, हिरवी बारीक मेथी, ओवा, थोडीसी साखर आणि जाडसर दळलेले गव्हाचे पीठ सगळे मिक्स करा. तेल आणि पाणी वापरा. मस्त गोळा करून मळून घ्या. मग छोटे गोळे करून तेलात तळून घ्या. आणि तयार झालेल्या उकडहंडीतील भाजीत मिक्स करा.

उकडहंडीतील भाजी केळीच्या पानावर सगळ्यांना वाढा. गंम्मत म्हणजे ही भाजी नुसतीदेखाल खाल्ली जाते. पण तांदूळाच्या भाकरीसोबत छान लागते.

गुजराथी उंधियो आणि मराठमोळी पोपटी ह्याची रेसिपी आणि पध्द्त थोडीफार साध्यर्म दर्शवते पण चव खुप वेगळ्या आहेत. त्यातली उंधियो पाककृती देखील आधी पोस्ट केली होती.

(Most of the festivals are recalled in mind because of select unique recipes associated with it. Those special cuisine are easy to made and star of that day. One of such Ukadhandi making recipe from my native place called Edwan (Saphale). I always enjoy making it and if not then watching it over. 

Couple of years back for capturing its photo memory, we actually tried making it in base way. My mama Pravin Patil, sister Supriya and brother Shubham actually had rounds of our Edwan village to find required earthen pots to make it.

Ukad-handi is traditional receipe made specially on the occasion of Makar-sankranti....It is yummy blend of mixed vegetables!!

Maharashtrian style Undhiyo kinva Bhogichi Bhaji. Real joy is collecting all ingredients from rural areas, cutting them in various shapes and mixing it with basic spices. :) Yam, roots called Konfal and sweet potato, raw bananas, Tarale- a type of root from lake, groundnuts, big brinjals adds colour, nutritious value and texture! Many people come together and make this sabji at village side. Even though small portion of each vegetable we add, collectively it becomes too much in quantity. Making it better for us to share with many more people. 

It can be enjoyed with traditional Bhajarichi bhakari or Tandalachi ukad bhakari.

We can add muthiya in to it. Muthiya are basically from Gujarati kitchen, fried round small size fritters, made using besan, fenugreek leaves and spices. 

Recipe of Ukadhandi is shared in one of the image in case anyone wants to try. 

Its a dish to share with all with love and to closed once. :)

#authentic_Maharashtra #ukadhandi #sankrant_special #mix_veggie #edwan #mathane #vadval 

- Food Memories Marinated with Love ♥️🌿🙏 by, स्नेहा चौधरी- इंदूलकर