भोकराचे_कैरीचे_लोणचे 😊

 #भोकराचे_कैरीचे_लोणचे ❤️🥭😋

#Pickled_Memories

छान मुरलेले भोकराचे लोणचे हे माझे विशेष आवडते लोणचे.‌ आजी अगदी दरवर्षी आंब्याच्या लोणच्याबरोबर हे चविष्ट लोणचे देखील बनवायची. आमच्या अंगणात देखील भोकराची झाडे होती आणि मस्त झुपक्यांनी लगडून ही गोल गोल टपोरी हिरवीगार अशी भोकरे यायची. चांगली टोपलीभरून टपोरी ताजी भोकरे आणली जायची. लहानगे आणि हौशी असे मी आणि माझा चुलतभाऊ अनिकेत त्या चिकट भोकराला फोडून आणि बारीकसा छेद करून चमच्याच्या दुस-या‌ टोकाने त्यातला बी-सकट लगडलेला चिकट गर काढून टाकत असू. आज्जी मग या पोकळ भोकरांना आतून बाहेरून हळद मीठ चोळत असे आणि लोणच्याचा खार बनवून तो भोकराच्या आतमधे भरून बरणीत भोकरे लावत असे. वरून गरम करून थंड केलेले तेल ओतण्यात येई. आणि आठवडाभरात भोकराची साल मऊसर होऊन लोणचे मुरत असे. मला आणि दादाला जेवताना अंख्खा भोकर ती आवर्जून देत असे. मला प्रचंड आवडते हे‌ लोणचे... 

आमची आज्जी आम्हाला काही वर्षांपूर्वी सोडून गेली. पण आजही जेव्हा मी कोणतेही लोणचे विशेषतः भोकराचे लोणचे भरते तेव्हा अज्जीची हमखास आठवण आणि लोणचे भरतानाची आज्जी मनामधे तरळते. ❤️ ह्यावर्षी भोकराचे लोणचे दर्पणा भट काकी ह्यांच्या पध्दतीने भोकरामधे आंब्याचा खिस भरून बनवले आणि ही कल्पना उत्तम असून लोणचे चविष्ट झाले म्हणून पाककृती देत आहे. 

भोकरांचे मराठमोळे लोणचे सोडले तर बाकी आमच्याकडे भोकराचा वापर करून काहीही बनवत नाहीत. गुजराती लोक देखील भोकरे मोठ्या प्रमाणात खातात.  ह्यावर्षी लाॅकडाऊनमुळे उत्कृष्ट दर्जाची भोकरे आम्हाला मिळाली नाहीत म्हणून आहेत ती वापरून लोणचे भरावे लागले.

भोकर- कैरीचे तिखट लोणचे:

साहित्य बघूया काय काय लागते:

एक लोणच्याची कडक मोठी कैरी, 

अर्धा किलो भोकरे

चवीनुसार मीठ, 

१ चमचा मेथीदाणे भरड (मेथी थोडीशी भाजून, मिक्सरमधून जाडसर भरडून घ्यावी), 

१ चमचा सेलम हळद पावडर, 

१०-२० ग्रॅम हिंग पावडर, 

८० ग्रॅम बेडगी मिरची पावडर, 

४० ग्रॅम काश्मिरी मिरची पावडर,

५० ग्रॅम  राईगोळे/  राईडाळ, 

५० ग्रॅम रेशमपट्टा मिरची पावडर, 

१२५ ग्रॅम गुळ,

तेल,

काळेमिरे ८-१० दाणे (ऐच्छिक)

एखाद इंच दालचिनी (ऐच्छिक)

एखाद-दुसरी लवंग (ऐच्छिक)

०५ ग्रॅम बडीशेप  (ऐच्छिक)

चिमुटभर साखर (ऐच्छिक)

एक टीस्पून लिंबू रस (ऐच्छिक)

(राईडाळ कढईत थोडी भाजून घ्या आणि भाजलेल्या राईडाळसोबत काश्मिरी, बेडगी, रेशमपट्टा मिरची पावडरी, हिंग, सेलम हळद पावडर, मेथीदाणे भरड आणि थोडेसे मीठ एकत्र करायचे म्हणजे झटपट लोणचे मसाला तयार होईल.)

चला कृतीकडे वळूया:

१. कैरी व भोकरे स्वच्छ धुवून व नीट पुसून घ्या. पाण्याचा अगदी थोडाही अंश रहायला किंवा लागायला नको. कैरीची साले काढून खिसणीवर खिस/ किस करून घ्या व मीठ व हळद लावून ठेवा. मीठ जरासे भाजून घ्यावे म्हणजे कैर्‍यांना किंवा भोकरांना फार पाणी सुटत नाही. वर तयार केलेला लोणचे मसाला देखील खिसाला चोळावा व मिसळावा.

भोकरे फोडून बी काढून टाकावी. भोकरांना पण आतून बाहेरून हळद व मीठ चोळावे. आणि एक तास तरी तसेच ठेवावे.

२. तेल एका जाड तळाच्या कढईत घालून गरम करा. त्यात हिंग आणि मोहरी तडतडवावी. (सोबतच आम्ही काळेमिरे, लवंग, दालचिनी, बडीशेप व मेथी भरड टाकून हलकिशी परतुन घेतो. पातेले खाली उतरवून त्यात चिमुटभर साखर, लिंबू रस (ऐच्छिक) घालून जरा हलवावे. एव्हाना छान वास सुटला असेल. मला आवडते म्हणून एखादी काश्मिरी मिरची देखील घालते.) तेल आणि फोडणी जरा कोमटसर झाली की त्यातच गुळ खिसून घालतो म्हणजे लवकर एकजीव होतो. 

३. ताटात कैरी मीठ, हळद आणि लोणचे मसाला लावून मुरवत ठेवलेला खिस एकत्र करून, त्यावर गार झालेली लोणचे फोडणी ओतून सर्व नीट कालवावे. 

४. आता भोकरे ह्या कैरीच्या खिसाने अलगद भरायला सुरुवात करा. भोकराच्या पोकळीत खिस भरून भरली भोकरे तयार करा. फोडणीवर परतलेले अख्खे मसाले खिस भरताना काढून बाजूला ठेवा. 

५. काचेची स्वच्छ धुवून कोरडी केलेली बरणी घ्यावी. बरणीला हिंगाची धुरीदेखील देतात अनेक जण.... या बरणीत व्यवस्थित हळूहळू ही भरलेली भोकरे अलगद रचावी. बाजूला काढून ठेवलेले खडे मसाले आणि उरलेला कैरीचा खिस भोकरांच्या वर टाकावा.

६.थोडेसे गरम करून थंड केलेले तेल हे वरून, लोणचे बुडेल इतपत अलगद ओतावे. लोणच्याच्या फोडींवर तेल राहील इतके असले, म्हणजे लोणचे खराब होत नाही. झाकण घट्ट लावावे. हवे तर बरणीच्या तोंडाशी व झाकणाखाली एक बेताचे गोल कापलेले स्वच्छ फडके धाग्याने बांधावे. त्याला दादरा बांधणे असे म्हणतात. 

काही दिवस मुरल्यानंतर भोकराची साल मऊ होते आणि आत भरलेला कैरीचा खिस देखील छान मुरून अगदी भन्नाट लागते हे लोणचे! 🙂

- Food Memories Marinated with Love ♥️🌿🙏 by, स्नेहा चौधरी- इंदूलकर

#pickle #rawmangopickle #lonache_masala #pickle_masala #भोकर #भोकर_लोणचे